Prof. Paweł Rowiński pierwszym Polakiem na czele Europejskiej Federacji Akademii Nauk

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w komunikacie na swojej stronie internetowej podkreśliło, że prof. Paweł Rowiński jest pierwszym w historii Polakiem, który stanął na czele Europejskiej Federacji Akademii Nauk (ALLEA - All European Academies). Polskiemu naukowcowi pogratulowała wiceszefowa resortu nauki Maria Mrówczyńska.

"Wybór prof. Pawła Rowińskiego na prezesa Europejskiej Federacji Akademii Nauk to duże wyróżnienie dla polskiego środowiska naukowego, świadczące o uznanym prestiżu naukowym i rozpoznawalności międzynarodowej pana profesora. Mam nadzieję, że wybór polskiego naukowca na to zaszczytne stanowisko pozwoli na szerszą reprezentację wyników prac badawczych i rozwojowych realizowanych w naszym kraju oraz zwiększy nasze możliwości w kształtowaniu europejskiej polityki edukacyjnej i naukowej" – powiedziała cytowana w komunikacie MNiSW Maria Mrówczyńska.

Prof. Rowiński zaznaczył, że działania ALLEA nie obejmują jedynie Unii Europejskiej, ale właściwie cały kontynent europejski. "Podobnej organizacji w zakresie organizacji nauki nie ma w Europie i to jest jej zasadnicza siła" - podkreślił.

Rowiński dodał, że ALLEA to także ogromne zaplecze eksperckie. "Federacja zrzesza akademie nauk – najbardziej elitarne organizacje w każdym kraju, czy mówimy o Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina, The Royal Society w Londynie, czy naszej Polskiej Akademii Nauk. Należą do nich najlepsi eksperci i często stoją za tym także instytuty i komitety naukowe. To najlepsze zaplecze eksperckie, jakie sobie można w Europie wyobrazić i ma olbrzymi wpływ na kształtowanie polityki naukowej" – zaznaczył Rowiński.

Jego zdaniem, wybranie na prezesa przedstawiciela polskiej nauki, to szansa na wzmocnienie polskiego głosu w dyskusji nad stanem nauki w Europie. "Jeśli chodzi o kształtowanie polityki na poziomie europejskim, mamy możliwość prezentacji swojego głosu, pod warunkiem współpracy z zarządzającymi w Polsce. I właśnie tutaj mogę być tym pośrednikiem. Jestem w stałym kontakcie m.in. z przedstawicielami Parlamentu Europejskiego, mam też większy dostęp do informacji, jeśli chodzi o współpracę z krajami spoza Europy" – powiedział Rowiński.

Naukowiec zwrócił uwagę, że jądrem w organizacjach jak ALLEA "zawsze były państwa starej Europy, a w tej chwili możemy budować pomost między krajami leżącymi bardziej na wschód czy na południe naszego kontynentu".

Paweł Rowiński ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim oraz doktorat i habilitację w zakresie nauk o Ziemi ze specjalnością geofizyka w Instytucie Geofizyki Polskiej Akademii Nauk. Jego zainteresowania naukowe krążą wokół hydrodynamiki środowiskowej, metod statystycznych w hydrologii, inteligentnych analiz danych oraz zmian klimatu. Był przewodniczącym Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Współpracy z Zagranicą w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach 2011-2015. W latach 2015–2022 pełnił funkcję wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk. W 2022 roku został wybrany na przewodniczącego zarządu europejskiego oddziału Międzynarodowego Stowarzyszenia Inżynierii i Badań Wodno-Środowiskowych IAHR. Od tego samego roku jest także członkiem zarządu Europejskiej Sieci Akademii SAPEA. W 2023 roku (po raz drugi) objął funkcję dyrektora Instytutu Geofizyki PAN. Stanowisko prezesa Europejskiej Federacji Akademii Nauk (ALLEA) pełni od 1 czerwca br.

Europejska Federacja Akademii Nauk (ALLEA) to jedna z najważniejszych organizacji o charakterze naukowym w Europie. Należy do niej niemal 60 akademii nauk i towarzystw naukowych z ponad 40 krajów członkowskich Rady Europy. To także jedna z najważniejszych instytucji w zakresie doradztwa naukowego dla Komisji Europejskiej.

Misją ALLEA - jak podaje resort nauki i szkolnictwa wyższego - jest budowanie współpracy między akademiami poszczególnych krajów, wspieranie prowadzenia i popularyzacji badań naukowych, a także współpraca z Komisją Europejską i władzami poszczególnych państw.

"Realizacja tej misji odbywa się m.in. poprzez ułatwianie wymiany informacji między akademiami oraz pełnienie funkcji doradczych i wypracowywanie propozycji dotyczących polityki naukowej dla rządów, Unii Europejskiej, organizacji krajowych i międzynarodowych" - czytamy w komunikacie MNiSW.

ALLEA realizuje swoje cele w oparciu o grupy robocze, których opracowania są publikowane i rozsyłane do akademii członkowskich, polityków i do różnych grup społecznych. Polskę w ALLEA reprezentują Polska Akademia Nauk i Polska Akademia Umiejętności.

Europejska Federacja Akademii Nauk jest ważnym organem doradczym Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i rządów państw UE, ale również rządów państw mających problemy związane z demokracją i wolnością badań naukowych.

ALLEA pełni funkcję doradczą m.in. w obszarze organizacji nauki, m.in. poprzez kształtowanie programów ramowych Unii Europejskiej tj. "Horyzont Europa". Obszar doradztwa ALLEA to także kwestie otwartej nauki, równości, różnorodności i integracji (EDI) w nauce oraz tematy związane z najważniejszymi wyzwaniami społecznymi na świecie, np. rewolucją technologiczną, zmianami klimatu i problemami żywnościowymi.(PAP)

mchom/ agz/