Pierwszy docenił prowincjonalność wsi i miasteczek

Maksymilian Dionizy Gierymski, starszy brat Aleksandra Gierymskiego, był polskim artystą, który znacząco przyczynił się do rozwoju polskiego realistycznego malarstwa pejzażowego w XIX wieku. Jego twórczość była częścią szkoły monachijskiej.

Z życiorysu

Był potomkiem Józefa, który pełnił funkcję administratora Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie, oraz Juli z Kielichowskich. W roku 1862 ukończył warszawskie Gimnazjum Realne o profilu matematyczno-przyrodniczym, zapisując się do Instytutu Politechnicznego i Rolniczo-Leśnego w Nowej Aleksandrii. W międzyczasie kontynuował naukę gry na fortepianie, będąc oddanym miłośnikiem muzyki przez całe życie. W wieku siedemnastu lat wziął udział w powstaniu styczniowym, porzucając w 1863 r. studia i dołączając do oddziału powstańczego. W 1865 r. kontynuował naukę w warszawskiej Klasie Rysunkowej, a w 1867 r. zdobył stypendium rządowe, które pozwoliło mu wyjechać do Monachium, gdzie rozpoczął naukę w Akademii Sztuk Pięknych. Wspólnie z innymi polskimi artystami tworzył tzw. grupę monachijską i w 1868 r. został przyjęty do monachijskiego Kunstverein. W 1872 r. podczas wizyty w Polsce zakochał się bez wzajemności w Paulinie Tomaszewicz, która stała się miłością jego życia. W 1872 r. zdobył medal i dyplom na międzynarodowej wystawie w Berlinie za swoje dzieło Wiosna w małym miasteczku. Brał także udział w wystawach międzynarodowych w Monachium (1869) i Wiedniu (1873). W 1873 r. przebywał w Rzymie, a w 1874 r. został członkiem Akademii Sztuki w Berlinie. Niestety zmarł na gruźlicę w wieku zaledwie 28 lat. Został pochowany w Bad Reichenhall, na cmentarzu przy kościele św. Zenona, a opiekę nad jego grobem sprawował Jerzy Mycielski.

Twórczość

Jego główne osiągnięcia malarskie miały miejsce w krótkim okresie trwającym mniej niż 6 lat, od 1869 do 1874 r. Tworzył obrazy przedstawiające sceny batalistyczne, sceny rodzajowe, a także sceny myśliwskie nawiązujące do stylu rokoka (znane jako "zofty") oraz momenty związane z powstaniem styczniowym. Ponadto malował nastrojowe pejzaże z Mazowsza i Podlasia, które ukazywały prowincjonalne miasteczka, wiejskie drogi, karczmy i chaty. Pracował także nad ilustracjami do książek. Jego sztuka miała istotny wpływ na twórczość innych artystów, takich jak Józef Chełmoński, Stanisław Witkiewicz oraz jego własny brat Aleksander.

Gierymski był pierwszym polskim malarzem, który dostrzegał poetyckie piękno szarej, powszedniej rzeczywistości prowincjonalnych wsi i miasteczek, monotonnych mazowieckich pejzaży. Swe najważniejsze, najbardziej „polskie” obrazy stworzył w Monachium. Jego nastrojowa twórczość ukształtowała w dużej mierze styl polskiej kolonii malarskiej w Monachium, której artyści składali z podalpejskich krajobrazów widoki ojczyzny.


Potyczka z Tatarami (1867)


Patrol powstańczy


Wyjazd na polowanie